Cách đây 2360 năm, mẹ thầy Mạnh Tử không muốn ở gần nghĩa địa vì không muốn Mạnh Tử bắt chước đào, chôn, lăn khóc. Bà cũng không muốn ở gần chợ vì sợ con bị nhiễm thói mua bán nói sạo, nói thách.

Bà đã dọn nhà đến cạnh trường học. Mạnh Tử thấy trẻ đua nhau học tập, lễ phép, cho nên bắt chước. Sau này, Mạnh Tử trở thành "Á Thánh Mạnh Tử" (ông tổ thứ 2 của Nho Giáo, chỉ đứng sau Khổng Tử).

Thời nay, ở Hoa Kỳ, mình có rất nhiều cơ hội để chọn chỗ ở khác nhau. Sau khi sống ở Mỹ trên 40 năm, chúng tôi rút ra bài học, là chỗ ở "tốt nhất" nên thỏa mãn nhiều điều kiện sau (càng nhiều càng tốt). Các điều kiện được xếp hạng theo thứ tự càng quan trọng thì càng được ở đầu danh sách.

1. An ninh. Vùng này ít có trộm cướp, xì ke, ma túy, trai gái lăng nhăng. Và địa điểm nhà là nơi an ninh nhất trong khu vực.
   Lời bàn

   Dù rằng an ninh là điều quan trọng đầu tiên, nhưng chúng ta cần phải có tầm nhìn tổng thể vì "when safety is our priority, we live our lives being very, very careful, and we wind up having no lives" (Byron Katie).

2. An toàn. Vùng này không ở nơi hay bị bão (Ví dụ: biển), lụt (Ví dụ: sông, đập, hồ), hoặc động đất. Cần hỏi cư dân lâu năm hoặc tham khảo statistics; Đừng có ỷ lại vào tin của người bán.
   Nhà không ở gần cột điện, dây điện cao thế.
   Có chỗ đậu xe rộng rãi và an toàn. Từ nhà đi ra hoặc từ ngoài đi về đều không bị trở ngại vì xe cộ đông đúc hoặc vì kẹt xe (traffic).

3. Gần chùa. Chùa đem lại cho mình rất nhiều điều lợi (Xem: Thanh Niên với Việc Đi Chùa). Nếu mình ở gần chùa, thì mình tiết kiệm giờ lái xe, và mình lại càng có cơ hội tới chùa thường xuyên hơn. Chùa tạo điều kiện cho gia đình và gia tộc sum họp.

4. Nhà vừa đủ rộng cho gia đình 5 người. Bên trong có chỗ để bàn ping pong. Lý do không nên mua nhà to vì nhà to sẽ đóng thuế nhiều, trả tiền điện nhiều, và khi con cái ra riêng thì phí phạm chỗ dư trong khi tiền thuế và tiền điện vẫn phải trả nhiều.

5. Gần trường đại học. Khi con mình còn nhỏ, thì trường đại học là đích để con mình nhắm tới. Khi con mình lớn, thì trường đại học là nơi có nhiều phương tiện và thiện duyên để giúp cả gia đình mình học cả đời.

6. Gần trường trung học tương đối tốt (có an ninh, học sinh chịu khó học) nhưng đừng tốt quá. Trường "tốt quá" là trường để phô trương, để cò mồi cho nơi có giá nhà mắc.

7. Gần trường tiểu học tương đối tốt (có an ninh, học sinh chịu khó học) nhưng đừng tốt quá. Trường "tốt quá" là trường để phô trương, để cò mồi cho nơi có giá nhà mắc.

8. Gần họ hàng để đùm bọc và học tập lẫn nhau.

9. Gần câu lạc bộ bóng bàn.

10. Nhà ở corner hoặc cul de sac.

11. Có vườn rộng để trồng rau và trồng cây ăn trái.

12. Gần chợ Việt Nam, nhưng đừng gần quá. Khoảng cách lý tưởng là 10 tới 15 phút lái xe.

13. Gần "trung tâm" của cộng đồng Việt Nam và Á Đông.

14. Nhà còn trong tình trạng tốt, ít cần sửa chữa (maintenance-free trong nhiều năm), và giá phải chăng.

15. Gần thư viện.

Chọn chỗ ở tối ưu là điều rất khó, nhưng có thể đạt được. Có điều là mình phải có tỉnh thức, hiểu nhân quả và nghiệp báo cho đúng, và phải biết chuẩn bị trước nhiều năm. Mình phải chuẩn bị vì nếu mình không chuẩn bị (tiếng Anh: fail to plan) tức là mình đang chuẩn bị để thất bại (tiếng Anh: plan to fail). Tâm lý con người là mỗi khi ta ở một nơi nào lâu, là ta ngại không muốn di chuyển đi nơi khác. Cho nên, chỗ mình ở sẽ ảnh hưởng tới hướng đi của bản thân và gia đình mình trong 10, 20, 50, hoặc hàng trăm năm sau. Vì lợi ích trăm năm, có khi ta phải hy sinh những lợi lạc gần.

Trước khi chấm dứt bài này, chúng tôi muốn kể một câu chuyện. Năm 1968, gia đình chúng tôi ở thị xã Quy Nhơn thuộc tỉnh Bình Định. Nhà xây bằng gạch, tương đối lớn, có vườn phía sau, có sân chơi phía trước. Ba mẹ chúng tôi để ra một phòng lớn cho lính Đại Hàn thuê, và nhờ vậy, mỗi tháng má chúng tôi mua một lượng vàng để dành. Với chức vụ trung úy, mà lại làm ở tỉnh nhỏ, cho nên ba chúng tôi là hàng có vai vế, được cấp xe jeep, và có lính để sai vặt. Có thể nói, cuộc sống của chúng tôi là rất thoải mái, và chúng tôi muốn được như vậy mãi mãi.

Trong dịp Tết Mậu Thân (1968), cộng quân đột nhập vào thị xã. Chỗ đánh nhau cách nhà chúng tôi khoảng 1 cây số. Tuy an ninh được phục hồi nhanh chóng, ba má chúng tôi quyết định phải bán nhà, dọn về Sài Gòn để được an toàn hơn và để anh em chúng tôi có nhiều cơ hội học vấn hơn.

Khi trở về Sài Gòn, trong vòng 5 năm (1970 - 1975), tình trạng của gia đình xấu hơn xưa. Mỗi tháng má chúng tôi không có thêm một cây vàng trong khi vật giá càng lúc càng leo thang vài chục phần trăm mỗi năm. Nhà chúng tôi ở trong ngỏ hẽm chợ Bầu Sen. Ba chúng tôi không còn được cấp xe jeep và được lính phụ giúp. Năm 1975, sau khi miền bắc thắng trận, và khi thấy họ lộng quyền và bạc đãi phía thua trận, chúng tôi thấy quyết định của cha chúng tôi là chính xác và có tầm nhìn xa. Sài Gòn là nơi đông người và có quốc tế để ý, cho nên cộng sản còn nể nang. Nếu còn ở Quy Nhơn, Bình Định, có lẽ ba chúng tôi đã đi tù mút chỉ và chúng tôi đã bị cộng sản đì đến nỗi không ngốc đầu lên được.

Ở Sài Gòn, nhờ được gặp nhiều người giỏi hơn, nhờ có nhiều trường giỏi hơn, và nhờ có nhiều cơ hội hơn, chúng tôi khá hơn là nếu chúng tôi vẫn còn ở Quy Nhơn.